فیلم | عشق را سرمایه ایمان علی

به گزارش ایکنا، سهیل محمودی، شاعر و پژوهشگر ادب پارسی در بیست و پنجمین برنامه رمضانی «سوره تماشا» گفت:

سخن از مرحوم علامه اقبال لاهوری، شاعر پارسی‌‌گوی شبه‌قاره هند است. درباره ارادت اقبال به قرآن در دیگر برنامه‌های سوره تماشا با هم سخن گفتیم و امروز می‌خواهم از منظر جدیدی در این باره با شما سخن بگویم.

اقبال ادامه شاعران بزرگ فارسی‌سرا در هند است. شعر فارسی در شبه قاره هند از مسعود سعد سلمان‌ در قرون بسیار دورتر جای داشته است و اقبال ادامه همین جریان است و حتی مرحوم ملک‌الشعرای بهار در ستایش اقبال می‌گوید:

بیدلی گر رفت اقبالی رسید

عاشقان را نوبت حالی رسید

منظور او بیدل دهلوی، شاعر سده 12 هند است که از بزرگترین شاعران جهان است. 

اقبال یک چارچوب فکری دارد و اصل آن اعتصام به قرآن مجید است. او یک مانیفست فشرده و کوتاه دارد. از رسالت دین ما؛ آیین ما. در کنار این ارادت، او سه نمونه و الگوی خاص هم مطرح می‌کند، مثلاً او برای آزادگی در پی کشف سرّ حریت اسلامیه در کربلاست و بر همین مبنا می‌گوید:

او وقتی می‌خواهد از اسوه کامله برای زنان امت اسلامی سخن بگوید، حضرت زهرا(س) را چنین توصیف می‌کند:

***

یکی دیگر از نمونه‌هایی که علامه اقبال در آثارش برای نشان دادن عظمت دینی و اعتقادی از آن یاد می‌کند، عظمت حضرت امیرالمؤمنین علی(ع) است و این چنین می‌گوید: 

مسلم اول شه مردان علی

عشق را سرمایه ایمان علی

از ولای دودمانش زنده‌ام 

در جهان همچون گهر تابنده‌ام

نرگسم وارفته نظاره‌ام

در خیابانش چو بو آواره‌ام

زمزم ار جوشد ز خاک من از اوست

می اگر ریزد ز تاک من از اوست

خاکم و از مهر او آئینه‌ام 

می توان دیدن نوا در سینه‌ام

از رخ او فال پیغمبر گرفت 

ملت حق از شکوهش فر گرفت

قوّت دین مبین فرموده‌اش 

کائنات آئین‌پذیر از دوده‌اش

مرسل حق کرد نامش بوتراب

حق «یدالله» خواند در ام‌الکتاب

هر که دانای رموز زندگیست 

سرّ اسمای علی داند که چیست